اختلال شخصیت و انواع آن

کلینیک روانشناسی رامونا

محتوای این مقاله صرفا برای افزایش آگاهی شما عزیزان می باشد. لذا توصیه می شود حتما قبل از هرگونه اقدام، جهت درمان از کلینیک روانشناسی رامونا مشاوره بگیرید.

اختلال شخصیت چیست؟

اختلال شخصیت نوعی اختلال روانی است که الگوی فکر، عملکرد و رفتار فرد در آن ناسالم میشود. همانطور که جسم و بدن انسان، در معرض بیماری و مشکل قرار دارد، روح و روان انسان هم می‌تواند مورد بیماری و ضعف قرار بگیرد. به عبارتی به الگوی بلندمدت افکار، عواطف و رفتار ناهنجار که به روابط فرد و دیگر حوزههای زندگی آسیب جدی وارد میکند، اختلالات شخصیت گفته میشود. اختلال شخصیت معمولا در سنین نوجوانی یا اوایل بزرگسالی شروع میشود. فرد مبتلا به اختلال شخصیت برای درک و همذات پنداری با موقعیت و اشخاص به مشکل برمیخورد.

انواع اختلالات شخصیت

اختلالات شخصیت براساس علائم و ویژگی های مشابه به چند دسته تقسیم بندی می شود. در دنیا انواع اختلالات شخصیت وجود دارد که بنا به شرایط و پیش‌زمینه‌هایی در افراد بروز می‌کنند. اختلالات شخصیت در هر فرد ممکن است بر اساس شدت و ضعف آن کاملا متفاوت باشد.

اختلال شخصیت ضد اجتماعی

اختلال شخصیت ضد اجتماعی یا ASPD یکی از انواع اختلالات شخصیتی است که بر نحوه تفکر یا رفتار افراد تأثیر می‌گذارد. به عبراتی دیگر به بی توجهی و بی احترامی نسبت به قوانین، هنجارهای اجتماعی و حقوق دیگران، اختلال شخصیت اجتماع‌گریز گفته می شود. این نوع از اختلال معمولا از کودکی علائم خود رادر فرد نمایان میکند، افراد مبتلا به این اختلال نسبت به دیگران دلسوز نیستند و از رفتار مخرب خود احساس پشیمانی نمی کنند. تکانش گری و ناتوانی در برنامه‌ریزی قبلی دارند ، عدم پشیمانی از آسیب‌هایی که رسانده دارند.

اختلال شخصیت اجتنابی

افرادی که مبتلا به اختلال شخصیت اجتنابی (APD) هستند همیشه کمرویی شدیدی دارند. آن ها همچنین نسبت به رد شدن و یا تایید نشدن از طرف دیگرن خیلی حساس هستند. این اختلال مربوط به اجتماع گریزی و حساسیت نسبت به طرد شدن می شود. این احساس ناامنی منجر به بروز مشکلات جدی در زندگی روزمره‌ی فردمی شود. افراد مبتلا به اختلال شخصیت اجتنابی خودشان را افرادی دوست‌ نداشتنی و فاقد جذابیت شخصیتی می‌دانند و نسبت به ارزیابی‌های منفی درباره خود به شدت حساسیت نشان می‌دهند.

اختلال شخصیت نمایشی

این اختلال مربوط به مجموعه رفتاری است که فرد برای جلب توجه انجام می دهد.به زبان ساده تر افراد مبتلا به این اختلال در موقعیت هایی که در مرکز توجه نباشند یا از سوی دیگران به مورد تایید و تحسین قرار نگرفته باشد احساس ناراحتی عذاب و افسردگی میکنند و عواطفشان مرتب دستخوش تغییر می شود و ممکن است دست به اقدامات نامناسب اجتماعی نظیر افکار خودکشی داشته باشند تا توجه دیگران را به ود جلب نمایند.

اختلال شخصیت خودشیفته

اختلال شخصیت خودشیفته شامل ویژگی های اغراق تصویر خود، قرار دادن خود در مرکز و پایین بودن احساس همدردی میباشد. شخصیت خودشیفته بخشی از اختلالات شخصیت نمایشی است که فرد در آن خودش را شخصیت بسیار مهم و محور هر چیزی می‌داند. معمولا افراد به این اختلال بیشتر به خود علاقه دارند تا دیگری ،رفتار استثمار گونه دارند، اعتماد به‌ نفس آنها شکننده است، مستعد افسردگی هستند، مشکلات در محیط کار یا تحصیل دارند، حق‌به‌جانب هستند.

اختلال شخصیت وسواسی

این نوع از اختلال با نظم کنترل و کمال گرایی شناخته میشود. زمانیکه نظم، کمال، تغییرناپذیری و کنترل ذهنی و میان فردی تبدیل به دغدغه شود، اختلال شخصیت وسواسی رخ داده است. این وضعیت با اختلال وسواس فکری-عملی (OCD) فرق دارد. فرد مبتلا به شخصیت وسواسی همیشه در تلاش است تا کوچکترین جزئیات زندگی اش را کنترل کند.افراد دارای این اختلال معمولا بی احساس به نظر می رسند یا احساساتشان را محدود می کنند. قرض دادن وسایلشان به دیگران سخت است. حتی کوچکترین کارها و جزئیات باید به بهترین شکل ممکن باشند.

اختلال شخصیت پارانوید

این نوع اختلال در واقع نوعی اختلال شخصیتی است که برخی افراد را دچار بدبینی و شک می‌کند. بی اعتمادی به دیگران، حتی خانواده، دوستان و شریک عشقی ویژگی اختلال شخصیت پارنوید میباشد. متاسفانه فرد مبتلا به پارانوئید، هیچ کدام از رفتارهایش دست خودش نیست. افراد مبتلا به این اختلال، حتی بدون مدرک و توجیه، فکر میکنند نیت دیگران متخاصم است. انتقاد ناپذیر و بسیار حساس هستند. با خشم و عصبانت واکنش نشان می‌دهند. هر چیزی را خیلی سریع تلافی می‌‎کنند. نگاه‌های تصادفی دیگران را بد تعبیر می‌کنند .

اختلال شخصیت اسکیزوئید

اختلال شخصیت اسکیزوئید که با نام SPD شناخته می‌شود، نوعی اختلال پایدار و مزمن است که با علائمی نظیر فاصله گرفتن از روابط اجتماعی و بی‌تفاوتی نسبت به افراد و محیط زندگی خودش را نمایان میکند. افراد مبتلا به این اختلال به زندگی درونی خود توجه دارند و اغلب نسبت به روابط بی تفاوت هستند. معمولا عواطفی از خود بروز نمی دهند و سرد و منزوی به نظر می رسند.

اختلال شخصیت اسکیزوتایپی

افراد مبتلا به این اختلال اعتقادات و ترس های عجیبی دارند بی قاعدگی در گفتار، رفتار، ظاهر و افکار ویژگی این اختلال است. افراد مبتلا به این وضعیت افکار عجیب یا «جادویی» دارند و به سختی می توانند با دیگران رابطه برقرار کنند. در این نوع از اختلال ، شاهد بهم‌ ریختگی بیشتری در تفکر و گفتار فرد مبتلا هستیم، به حدی که گاهی کلمات و جملات آن‌ها برای دیگران معنا و مفهوم خاصی ندارد.

اختلال شخصیت مرزی

بیماران مبتلا به اختلال شخصیت مرزی در مرز روان نژندی و روان‌پریشی قرار دارند. این اختلال مربوط به علائمی مثل عدم ثبات احساسی، روابط میان فردی بی ثبات و دشوار، تصویر متزلزل از خود و رفتارهای تکانشی می شود. افراد مبتلا به این اختلال، خودانگاره (خودپنداره‌ی) بسیار بی‌ثباتی دارند. خشم شدید و نشانه‌های بی‌ثباتی عاطفی و اقدام های مکرر به خودکشی ویژگی های مهم این اختلال میباشد.

اختلال شخصیت وابسته

این اختلال نوعی اختلال روانی است که ویژگی اصلی آن الگوی رفتاری تکرارشونده در تمامی جنبه‌های زندگی غیرقابل انعطاف است. در این اختلال فرد بیمار برای برآوردن نیازهای روانی و جسمی خود به دیگران وابسته میباشد. افراد مبتلا به این اختلال ترس از جدایی دارند و نیاز شدید به مراقبت دارند. افراد مبتلا به این اختلال اغلب درگیر رفتارهایی می شوند که حس مراقبت و توجه را در دیگران بر انگیخته می کند.

ما در کلینیک روانشناسی رامونا امیدواریم بتوانیم برای هدایت رفتارهای شما به سمت رفتاری صحیح تر و مدیریت روابط شما تلاش کنیم و متخصصین ما بدون هیچ گونه پیش داوری و قضاوت سعی دارند از طریق تکنیک های درمانی و مناسب شما را نسبت به این مسیر اشتباه آگاه کنند و بعد از آگاهی شما را در مسیر بهبود کیفیت راهنمایی کنند.